Column van arbeidsdeskundige Bram Willems.
Mensen, en dus ook werknemers, worden minder ziek dan vroeger: Er zijn minder bedrijfsongevallen en medische zorg is steeds beter en vooral efficiënter: Dat heb ik heb zelf kortgeleden ook ervaren. 4 dagen na een meniscusoperatie was ik weer mobiel genoeg om te reizen.
Minder ongevallen heeft ook met verbeterde arbeidsomstandigheden te maken: De arbo-wet heeft er voor gezorgd dat mensen veiliger werken: een glazenwasser mag niet meer met een trapleer werken en in de bouw ben je verplicht een helm en veiligheidsschoenen te dragen. Ook tillen boven de 23 kg mag niet meer in je werk voor komen.
Hoe komt het dan dat het ziektepercentage in Nederland al jaren rond de 4 procent blijft steken?
Dat komt omdat ziekteverzuim in Nederland perfect geregeld is: er zijn wetten, er zijn arbo-diensten er zijn bedrijfsartsen en arbeidsdeskundigen. Probleem is echter dat een aanzuigende werking heeft oftewel: als verzuim maar een beetje in de richting van ziekte gaat, wordt de Ziektewet geopend. Verzuim dat wij eerder onder gedrag schaarden worden nu als ziekte gezien: Een lastige privé-situatie; een disfunctionerende leidinggevende; werk dat te ingewikkeld is geworden; hoge werkdruk, reorganisaties, enzovoorts. Waarom? Omdat dat lekker makkelijk en duidelijk is: stuur maar naar de bedrijfsarts: die vindt vast wel iets aan beperkingen en hopla: we zitten in ziekteverzuim.
Is dat handig?
Nee, want met het ziekteverzuimprotocol komen allerlei rechten en plichten op het gebied van Sociale Verzekeringen en arbeidsrecht om de hoek kijken die niet naar een praktische oplossing leiden. Daarbij kost het ook veel meer geld. Maar, als we er nou eens vanuit gaan dat het geen ziekte is maar gedrag: dan kunnen we de medewerker in een vroeg stadium helpen: zit hij nog wel op zijn goede plek?, past hij nog wel bij de organisatie? moeten we de leidinggevende niet gaan coachen? moet er een aanvullende opleiding komen? of kunnen we hem naar ander werk helpen?.
Gedrag
De laatste jaren heb ik geleerd dat deze gedragsbenadering voor alle partijen een voordeel oplevert: Het levert Perspectief voor de medewerker ( en arbeidsvreugde en geluk) – Het probleem van de HRM’er wordt opgelost – En voor het bedrijf is het goed voor het imago dat de medewerker op een nette manier geholpen wordt. Dus: laat niet iedere medewerker zomaar naar de bedrijfsarts gaan en kijk eerst eens of er andere mogelijkheden zijn.